Công nghiệp 4.0 là gì? Cách mạng công nghiệp 4.0

Công nghiệp 4.0 là Xu thế hiện thời trong việc tự động hóa và trao đổi tài liệu trong công nghệ sản xuất. Nó gồm có các khối hệ thống không thực-ảo (cyber-physical system), Internet Vạn Vật và điện toán đám mây và điện toán nhận thức (cognitive computing).

các cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử​

Công nghiệp 4.0 tạo ra những "nhà máy thông minh" (tiếng Anh: smart factory). Trong các xí nghiệp sản xuất thông minh với cấu trúc kiểu mô-đun, hệ thống thực-ảo tính toán những các bước thực tế, tạo nên một bản sao ảo của trái đất thực và đưa ra các quyết định phân tán. Qua Internet Vạn Vật, các hệ thống thực-ảo tiếp xúc và cộng tác với nhau và với con người trong thời gian thực, và với sự giúp sức của Internet Dịch vụ, dịch vụ nội hàm và dịch vụ xuyên tổ chức triển khai được cung cấp cho những bên tham gia chuỗi giá trị sử dụng.

Video bàn luận về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0​

Nhìn lại những cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử:


Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất:

Nổ ra vào khoảng năm 1784. Đặc trưng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất này là việc sử dụng năng lượng nước, hơi nước và cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách mạng công nghiệp này được ghi lại bởi dấu mốc quan trọng là việc James Watt phát minh sáng tạo ra động cơ hơi nước năm 1784. Phát minh vĩ đại này đã châm ngòi cho việc bùng nổ của công nghiệp thế kỷ 19 lan rộng ra từ Anh đến châu Âu và Hoa Kỳ.



Cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên đã mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử hào hùng quả đât – kỷ nguyên sản xuất cơ khí, cơ giới hóa. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã thay thế sửa chữa hệ thống kỹ thuật cũ có tính truyền thống của thời đại nông nghiệp (kéo dài 17 thế kỷ), đa phần phụ thuộc vào gỗ, sức mạnh cơ bắp (lao động thủ công), sức nước, sức gió và sức kéo động vật bằng một hệ thống kỹ thuật mới với nguồn động lực là máy hơi nước và nguồn nguyên, nhiên vật tư và năng lượng mới là sắt và than đá. Nó khiến lực lượng sản xuất được thúc đẩy cách tân và phát triển mạnh mẽ, tạo nên tình thế cải tiến và phát triển vượt bậc của nền công nghiệp và nền kinh tế. Đây là giai đoạn quá độ từ nền sản xuất nông nghiệp trồng trọt sang nền sản xuất cơ giới trên cơ sở khoa học. Tiền đề kinh tế chính của bước quá độ này là sự việc chiến thắng của những quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, còn tiền đề khoa học là việc tạo thành nền khoa học mới, có tính thực nghiệm nhờ cuộc cách mạng trong khoa học vào thế kỷ XVII.




Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 2:

Ra đời từ khoảng chừng năm 1870 đến khi Thế Chiến I nổ ra. Đặc trưng của cuộc cách mạng công nghiệp lần này là việc sử dụng tích điện điện và sự thành lập và hoạt động của các dây chuyền sản xuất sản xuất 1 loạt trên quy mô lớn. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra khi có sự trở nên tân tiến của ngành điện, vận tải, hóa học, sản xuất thép, và (đặc biệt) là sản xuất và tiêu dùng hàng loạt. Cuộc CMCN lần thứ hai đã tạo nên những tiền đề mới và cơ sở vững chắc để cải cách và phát triển nền công nghiệp ở tầm mức cao hơn nữa nữa.



Cuộc cách mạng này được sẵn sàng bằng quá trình cách tân và phát triển 100 năm của các lực lượng sản xuất trên cơ sở của nền sản xuất đại cơ khí và bằng sự phát triển của khoa học trên cơ sở kỹ thuật. Yếu tố ra quyết định của cuộc cách mạng này là chuyển sang sản xuất trên cơ sở điện – cơ khí và sang tiến trình tự động hóa cục bộ trong sản xuất, tạo ra những ngành mới trên cơ sở khoa học thuần túy, biến khoa học thành một ngành lao động đặc biệt. Cuộc cách này đã lộ diện kỷ nguyên sản xuất hàng loạt, được thúc đẩy bởi sự thành lập của điện và dây chuyền sản xuất lắp ráp. Công nghiệp hóa thậm chí còn còn mở rộng hơn tới Japan sau thời Minh Trị Duy Tân, và xâm nhập sâu vào nước Nga, nước đã cải cách và phát triển bùng nổ vào đầu Thế Chiến I. Về tư tưởng kinh tế – xã hội, cuộc cách mạng này tạo ra những tiền đề thành công của chủ nghĩa xã hội ở quy mô thế giới.



Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 3:

Xuất hiện vào tầm từ 1969, với sự Thành lập và hoạt động và lan tỏa của công nghệ thông tin (CNTT), sử dụng điện tử và công nghệ tiên tiến thông tin để tự động hóa sản xuất. Cuộc cách mạng này thường được gọi là cuộc cách mạng máy tính xách tay hay cách mạng số chính vì nó được xúc tác bởi sự cách tân và phát triển của chất bán dẫn, siêu máy tính, máy tính xách tay cá nhân (thập niên 1970 và 1980) và Internet (thập niên 1990).



Cuộc cách mạng này đã tạo ĐK tiết kiện các tài nguyên thiên nhiên và các nguồn lực xã hội, cho phép chi phí tương đối ít hơn các phương tiện đi lại sản xuất để tạo thành cùng một cân nặng hàng hóa tiêu dùng. Kết quả, đã kéo theo sự thay đổi tổ chức cơ cấu của nền sản xuất xã hội cũng giống như những mối tương quan giữa các Khu Vực I (nông - lâm - thủy sản), II (công nghiệp và xây dựng) và III (dịch vụ) của nền sản xuất xã hội. Làm thay đổi tận gốc các lực lượng sản xuất, cuộc Cách mạng KH&CN hiện đại đã ảnh hưởng tác động tới mọi lĩnh vực đời sống xã hội loài người, nhất là ở những nước tư bản chủ nghĩa cải tiến và phát triển vì đây đó là nơi phát sinh của cuộc cách mạng này.

 

[Infographic] Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0